Μεσαιωνική ελληνική
Πηγές του αναλυτικού λεξικού Κριαρά: βιβλιογραφία
Πηγές του αναλυτικού λεξικού Κριαρά: βιβλιογραφία

Εισαγωγή
Σκοπός αυτού του βοηθητικού εγχειριδίου κειμένων είναι να αποτελέσει ένα συνοπτικό και πρακτικό οδηγό - εργαλείο για τη μελέτη των βασικότερων κειμένων που αποτελούν τις πηγές για την άντληση του γλωσσικού υλικού του Λεξικού Κριαρά. Σ' αυτόν παρατίθενται πληροφορίες, όταν αυτές υπάρχουν, για την παράδοση των κειμένων, τη χρονολόγησή τους (όταν αυτή είναι δυνατή ή και πιθανή) και την εκδοτική τους ιστορία, καθώς επίσης και κάποιες βιβλιογραφικές πληροφορίες για τυχόν μελέτες που αφορούν σε κάποια κείμενα.
Τα κείμενα που αποδελτιώθηκαν για τη σύνταξη του Λεξικού Κριαρά ήταν στη μεγαλύτερη κλίμακα λογοτεχνικά και ιστοριογραφικά έργα της περιόδου 1100-1669. Κείμενα άλλων κατηγοριών (αγιολογικά, νομικά, τεχνικά κλπ.) χρησιμοποιούνται μόνο βοηθητικά.
Για να μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει το εγχειρίδιο σε συνδυασμό με τον κατάλογο των βραχυγραφιών των βασικών κειμένων του Λεξικού, παρατίθενται δίπλα στα κείμενα οι αντίστοιχες βραχυγραφίες (πριν ή μετά, ανάλογα με την περίπτωση). Η έκδοση ή οι εκδόσεις που χρησιμοποιούνται στη σύνταξη του Λεξικού σημειώνονται με έναν αστερίσκο.
Πρέπει επίσης να επισημάνουμε ότι ο κατάλογος αυτός, αν και περιεκτικός, δεν περιλαμβάνει όλα τα δημώδη κείμενα που αποτελούν τις πηγές του γλωσσικού υλικού του Λεξικού Κριαρά. Ο σκοπός της δημιουργίας του είναι να αποτελέσει ένα ηλεκτρονικό προϊόν, που θα διατίθεται on-line μέσα από τη Γλωσσική Πύλη, για όλους όσους έχουν ένα ιδιαίτερο επιστημονικό ή γενικότερο ενδιαφέρον για τα δημώδη κείμενα από τα οποία αντλεί το Λεξικό. Η ηλεκτρονική μορφή του μας παρέχει τη δυνατότητα της διαρκούς ενημέρωσης (π.χ. όσον αφορά καινούριες εκδόσεις των κειμένων κλπ.) και συμπλήρωσής του.
Περιεχόμενα
- Έπος
- Αιτητικά - σατιρικά ποιήματα
- Ηθικοδιδακτικά ποιήματα του 12. αι.
- Έμμετρα ιστορικά ποιήματα
- Βυζαντινά Ιπποτικά Μυθιστορήματα
- Έμμετρες διασκευές μυθιστορημάτων κ.ά.
- Ηθικοδιδακτικά και αλληγορικά ποιήματα
- Ποιήματα από τον κόσμο των φυτών και των ζώων
- Θρήνοι για την άλωση
-
Η λογοτεχνία του φραγκοκρατούμενου ελληνισμού (Ρόδος, Επτάνησος, Κύπρος, Πελοπόννησος, Κρήτη)
- Ρόδος
- • Καταλόγια. Στίχοι περί έρωτος και αγάπης
- • Εμμανουήλ Λιμενίτης, ο επονομαζόμενος Γεωργηλάς, Το θανατικόν της Ρόδου (τέλος 15.αι.): Γεωργηλ., Θαν.
- Κέρκυρα
- Ζάκυνθος
- • Περί γέροντος να μην πάρη κορίτσι: Περί γέρ.
- • Μάρκος Δεφαράνας (1503-1575 ci.)
- Κύπρος
- • Ασσίζαι του Βασιλείου των Ιεροσολύμων και της Κύπρου (14.αι.): Ασσίζ.
- • Εξήγησις της γλυκείας χώρας Κύπρου… (15.αι.): Μαχ.
- • Βουστρωνίου, Χρονογραφία (15.αι.): Βουστρ.
- • Κυπριακά ερωτικά ποιήματα: Κυπρ. ερωτ.
- Κορώνη
- Κρήτη
- Α΄ Περίοδος: αρχές 16.αι. - 1590
- • Ποιήματα αγνώστου συγγραφέως: Αγν., Ποιήμ.
- • Η απαρνημένη των Χανίων: Απαρν.
- • Λεονάρδος Ντελλαπόρτας (ci. 1330-1419/20): Ντελλαπ.
- • Περί ξενιτείας (αρχές 15.αι.): Περί ξεν.
- • Αλφάβητοι ξενιτείας: Αλφ.
- • Μαρίνος Φαλιέρος (ci. 1395-1474): Φαλιέρ.
- • Μπεργαδή, Απόκοπος (14.-15.αι): Απόκοπ.
- • Θρήνος της υπεραγίας Θεοτόκου … (14./15.αι.): Θρ. Θεοτ.
- • Ιωάννης Πλουσιαδηνός, Θρήνος της Θεοτόκου (1488/9-1491/2)
- • Γεώργιος Χούμνος, Κοσμογέννησις (τέλη 15.αι., μάλλον 1460-70): Χούμνου, Κοσμογ.
- • Σκλέντζας Ανδρέας, Ποιήματα (τέλη 15.αι.): Σκλέντζα, Ποιήμ.
- • Ιωάννης Πικατόρος, Ρίμα θρηνητική εις τον πικρόν και ακόρεστον Άδην (αρχές 16.αι.): Πικατ.
- • Στέφανος Σαχλίκης
- • Συναξάριον των ευγενικών γυναικών και τιμιωτάτων αρχοντισσών (15./16.αι.) και Έπαινος των γυναικών
- • Θρήνος του Φαλλίδου του πτωχού: Φαλλίδ.
- • Ο κάτης και οι ποντικοί: Κάτης
- • Μανόλης Σκλάβος, Η συμφορά της Κρήτης: Σκλάβ.
- • Το τραγούδι της Φιαγκούσας: Άσμα σεισμ.
- • Αντώνιος Αχέλης, Η πολιορκία της Μάλτας: Αχέλ.
- Β΄ Περίοδος 1590-1669
- Α΄ Ειδύλλιο
- Β΄ Τραγωδίες
- (α) Γεωργίου Χορτάτση, Ερωφίλη (ca 1600): Ερωφ.
- (β) Ιωάννη-Ανδρέα Τρωίλου, Βασιλεύς ο Ροδολίνος: Ροδολ.
- (γ) Ζήνων: Ζήν.
- Γ΄ Κωμωδίες
- (α) Γεωργίου Χορτάτση, Κατζούρμπος (ανάμεσα στα 1595-1601): Κατζ.
- (β) Στάθης (ca 1604): Στάθ.
- (γ) Μάρκου Αντωνίου Φώσκολου, Φορτουνάτος: Φορτουν.
- Δ΄ Ποιμενικό δράμα
- Ε΄ Θρησκευτικό δράμα
- Στ΄ (Ποιητικό) μυθιστόρημα
- Ζ΄ Ιντερμέδια του κρητικού θεάτρου: Ιντ. κρ. θεάτρ.
- Η΄ Ποιήματα για την υποταγή της Κρήτης στους Τούρκους.
- (α) Άνθιμος (Ακάκιος) Διακρούσης
- (β) Μαρίνος Τζάνες Μπουνιαλής
- (γ) Εμμανουήλ Τζάνες
- Κείμενα στα Επτάνησα κάτω από την επίδραση της Κρητικής λογοτεχνίας
-
Διάφορα
- Άνθος των χαρίτων (Fior di virt ù): Άνθ. χαρ.
- Ο γεννηθείς νεώτερος εν καιρώ ζωδίου …» (αστρολογικό κείμενο): Ο γεννηθείς νεώτερος …
- Μύθοι του Αισώπου
- Σπανός: Σπανός
- Ιερομονάχου, αρχιμανδρίτου και επιτρόπου Ιωαννίνων Ιακώβου, Βακτηρία αρχιερέων: Βακτ. αρχιερ.
- Μπερτόλδος και Μπερτολδίνος
- Πεντάτευχος: Πεντ.
- Το Χρονικό του Γεωργίου Σφραντζή: Σφρ., Χρον.
- Το χρονικό του Μακάριου Μελισσηνού ή Ψευδο-Σφραντζή: Ψευδο-Σφρ.
- Πρόσταγμα Ανδρονίκου Γ΄ (προς τους Μονεμβασιώτες των Πηγών στα 1328): Ψευδο-Σφρ. (= Πρόστ. Ανδρ. Γ΄)
- Ματθαίου μητροπολίτου Μυρέων, Ετέρα ιστορία των κατά την Ουγγροβλαχίαν τελεσθέντων …: Ιστ. Βλαχ.
- Ιωαννίκιου Καρτάνου, Παλαιά τε και Νέα Διαθήκη: Καρτάν., Π. Ν. Διαθ.
- Ευγενίου Γιαννούλη, Επιστολές (17.αι.): Ευγ. Γιαννούλη, Επιστ.
- Πορτολάνοι (16.-17. αι.): Πορτολ.
Ομάδα εργασίας
- Επιστημονικός Υπεύθυνος
- † Ι.Ν. ΚΑΖΑΖΗΣ, Διευθυντής του Τμήματος Λεξικογραφίας, καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας του ΑΠΘ
- Σχεδιασμός
- Μαρία Κεσόγλου, Φιλόλογος, επιστημονική συνεργάτις του ΚΕΓ
- Ηλεκτρονικής Υλοποίηση
- Κ. Θεοδωρίδης